Aquo-standaard

De Aquo-standaard is een set afspraken voor het eenduidig uitwisselen van gegevens binnen de watersector. Het gaat om begrippen, domeintabellen en informatiemodellen voor partijen die betrokken zijn bij het waterbeheer. Zo kunnen waterbeheerders, laboratoria en adviesbureaus landelijke rapportages opstellen over de kwaliteit van het water. Door dezelfde begrippen en modellen te gebruiken, leveren we een bijdrage aan de kwaliteitsverbetering van waterbeheer.

Inhoudsopgave

Content

Introductie

*Pianomuziek speelt*

We zien een bouwplaats.

Voiceover:
Gemeenten die een nieuwe woonwijk ontwikkelen moeten niet alleen bóven de grond weten wat er speelt. Betrouwbare informatie over water en bodem is onmisbaar om slim en klimaatbestendig te kunnen bouwen. Maar die gegevens moeten wel voor alle betrokken partijen begrijpelijk en toegankelijk zijn.

Beeld: We zien verschillende voorbeelden van beschikbare informatie en standaarden als tekst in beeld.

Voiceover:
Daarom zijn er open standaarden. Het gebruik van deze standaarden levert heldere en eenduidige gegevens op. Over de grondwaterstand, het oppervlaktewater, de riolering, bodembeheer en archeologie. De standaarden helpen waterschappen, projectontwikkelaars en andere ketenpartners om gegevens eenvoudig met elkaar te delen. Zo kunnen gemeenten nieuwbouwprojecten beter plannen, grond sneller bouwrijp maken en duurzaam bouwen. Nu en in de toekomst. Meer weten? Kijk dan welke standaarden u kunnen helpen op www.forumstandaardisatie.nl.

Beeldtekst: Forum Standaardisatie.
Standaard Samenwerken.

*Digitaal geluidseffect*
*Pianomuziek eindigt*


Status

Lijst status
  • ‘Verplicht ('Pas toe of leg uit’)' betekent dat de standaard verplicht moet worden uitgevraagd en toegepast volgens de Instructie rijksdienst bij aanschaf ICT-diensten of ICT-producten.
  • ‘Aanbevolen’ betekent dat dit een gangbare of opkomende standaard is waarvan het Forum Standaardisatie het gebruik aanbeveelt.
  • ‘In behandeling’ betekent dat de standaard wordt getoetst voor opname op een van de lijsten.
  • ‘Archief’ betekent dat de standaard in het verleden op de lijst heeft gestaan of in behandeling is geweest en nu niet (meer) verplicht of aanbevolen wordt.
Verplicht ('Pas toe leg uit')
Functioneel toepassingsgebied

Beschrijft de toepassing(en) waarvoor het gebruik van de standaard verplicht is of aanbevolen wordt (afhankelijk van de lijststatus).

De Aquo-standaard moet worden toegepast op de uitwisseling van gegevens over het beheer van oppervlakte- en grondwater en de zuivering van afvalwater.
Organisatorisch werkingsgebied

Benoemt de organisaties waarvoor de verplichting geldt.

Nederlandse overheden (Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen) en instellingen uit de (semi-)publieke sector.
Europese status

‘Ja’ betekent dat de standaard is erkend door het Multi Stakeholder Platform on ICT Standardisation van de Europese Commissie.
Nee

Nut en werking

Typering
Watermanagement informatie
Nut

De Aquo-standaard maakt het mogelijk om op een uniforme manier gegevens van een object met een ruimtelijk kenmerk uit te wisselen tussen partijen die betrokken zijn bij het waterbeheer. Het vormt hiermee de digitale schakel tussen de waterbeheerders Rijkswaterstaat, provincies en waterschappen, maar ook tussen waterbeheerders en derden zoals bedrijven en onderzoeksinstellingen. Door de uniforme manier van uitwisselen zijn landelijke rapportages te maken ten behoeve van de waterkwaliteit. 

De Aquo-standaard draagt zodoende bij aan een kwaliteitsverbetering van het waterbeheer. Het eenvoudig en eenduidig delen van informatie levert tijd- en geldwinst op.
Werking

De standaard is bedoeld voor iedereen die te maken heeft met het vastleggen en gebruiken van gegevens in de watersector. Zowel op zee als binnendijks, in beekdalen en polders, bij afvalwater en grondwater, voor ecologie en waterkwantiteit.
Domein
Relatie met andere standaarden
Relatie met andere standaarden
Trefwoorden

Detailinformatie

Volledige naam

Aquo-standaard
Versie
Aquo 2024-12
Specificatiedocument

Specificatie documenten Aquo
Beheerorganisatie
Informatiehuis Water

Toepassing

Hulpmiddelen

Vrij beschikbare hulpmiddelen en software die de adoptie van de standaard ondersteunen. Dit kunnen zijn: referentie-implementaties, open source libraries, test tools, e.d.

De Aquo-standaard bevat veel informatie waar u als gebruiker mee aan de slag kan. Alle informatie is ontsloten via www.aquo.nl. Hier vindt u naast informatie over de Aquo-standaard ook alle:

 
Praktijkvoorbeelden

Toetsingsinformatie

Toelichting bij opname

De Aquo-standaard is een set van verschillende deelstandaarden. Ten opzichte van de eerdere versie van de standaard, versie 2008, is Aquo-objecten een nieuwe toevoeging. De andere twee toepassingen zijn vervangen met een nieuwste versie.

 

Zie de tabel hieronder voor de exacte vervangingen:

 

Versie 2008 Versie 2015
IMWA 2008 IMWA 2015-2
  IMWA Metingen
  IMWA Waterveiligheid
UM Aquo 2009 UM Aquo KRW, Normen en Waterwet
Aquo domeintabellen Aquo domeintabellen
Aquo Lex v7 Aquo Lex
  Aquo-objecten
Uitstekend beheer
  • ‘Ja’ betekent dat een nieuwe versie van de standaard na aanmelding op de lijst wordt overgenomen zonder aanvullende toetsing door het Forum Standaardisatie.
  • ‘Nee’ betekent dat een nieuwe versie van de standaard na aanmelding eerst door het Forum Standaardisatie wordt getoetst voordat de huidige versie op de lijst door de nieuwe versie kan worden vervangen.
Ja voor deze standaard
Aanmelding

Aanmeldingsformulier-Aquo-standaard-2010.pdf

PDF Document | 93.83 KB
Brief

Brief-beantwoording-vragen-mbt-Aquo-standaard-2010.pdf

PDF Document | 722.98 KB
Consultatie

Consultatiedocument-Aquo-2010.pdf

PDF Document | 260.81 KB
Intakeadvies

Intakeadvies-Aquo-Standaard-2015-2.pdf

PDF Document | 400.95 KB
Expertadvies

Expertadvies-Aquo-2015-2.pdf

PDF Document | 724.15 KB
Forumadvies

Forumadvies-Aquo-2015-2.pdf

PDF Document | 491.39 KB
Versie

Nieuwe-versie-Aquo-besluit-Nationaal-Beraad-2015-2.pdf

PDF Document | 261.98 KB
Notitie

Notitie-opname-Aquo-standaarden-2010.pdf

PDF Document | 166.36 KB
Consultatie

Verzameld-commentaar-AQUO-2010.pdf

PDF Document | 82.73 KB
Evaluatie

20221207-Evaluatierapport-Schoon-water-beschermde-bodem.pdf

PDF Document | 440.76 KB
Datum van aanmelding

Datum waarop een organisatie de standaard heeft aangemeld voor verplichten aan de overheid ('Pas toe of leg uit') of aanbevelen aan de overheid door plaatsing op een van de lijsten. Als een standaard voldoet aan de criteria om in behandeling genomen te worden, vindt een toetsingsprocedure plaats. Deze duurt ongeveer zeven maanden.

20-10-2015
Datum van besluit

Datum waarop het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) of een van zijn voorgangers heeft besloten de standaard op de lijst te plaatsen.

17-05-2016
Versiewijziging naar Aquo 2024-12

20250404-Versiewijziging-Aquo-standaard-naar-Aquo-2024-12-uitstekend-beheer.pdf

PDF Document | 97.24 KB

Overig

Toelichting
  • Geo-standaarden: De uitwisselmodellen van de Aquo-standaard (IMWA en UM Aquo) zijn gebaseerd op NEN 3610 die is opgenomen op de 'Pas toe of leg uit'-lijst als onderdeel van de Geo-standaarden.
  • SIKB0101: Metingen worden soms uitgevoerd voor verschillende sectoren/domeinen. Denk bijvoorbeeld aan baggerslib op de waterbodem. Dit is relevant voor zowel het waterbeheer (domein van Aquo) als milieuhygiëne (domein SIKB0101). Het (nu voormalige) College Standaardisatie heeft de beide beheerorganisaties daarom opgeroepen tot harmonisatie van beide standaarden. Het Informatiemodel Metingen kan hierbij een belangrijke rol spelen. Beide beheerorganisaties hebben dit reeds opgepakt en uitgevoerd.
Waarvoor geldt de verplichting

De verplichting geldt bij een investering in een systeem of dienst dat dient voor de gegevensverzameling, -vastlegging en -uitwisseling voor het beheer van waterkeringen, oppervlaktewater en afvalwaterzuivering.
Aandachtspunten

Voor de volgende inkoopnummers en beschrijvingen is de standaard mogelijk relevant:

 

Basisregistraties / overheidsgegevens

48000000-8 Software en informatiesystemen

38221000-0 Geografische informatiesystemen (GIS of dergelijke)

 
Advies aan beheerder

Bij de opname van de Aquo-standaard heeft het Forum Standaardisatie de beheerder opgeroepen de volgende aanvullende acties ter verdere bevordering van de adoptie van de standaard uit te voeren:

  1. Ondersteun bij het verkleinen van het gat tussen de inhoudelijke kennis van gegevensbeheerders en de technische aspecten van de standaard. Bij gegevensbeheer is niet altijd de kennis aanwezig om de technische aspecten van de standaard te kunnen doorgronden. Een uitleg van de tooling zou hierbij helpen of bijvoorbeeld een leergang via IHW om de kennis te verhogen. Daarnaast is het van belang dat ook door leveranciers een meer eenduidige implementatie ontstaat van de standaard en dat er niet aparte profielen ontstaan.
  2. Realiseer een betere uitleg en uitbreiding van de tooling om te kunnen toetsen op conformiteit. Hierbij gaat het om de uitwisselformaten XML en CSV en het kunnen toetsen in de operationele omgeving in de vorm van een leesbare tabel.
  3. Bespreek hoe softwareleveranciers meer gestimuleerd kunnen worden om te participeren bij de ontwikkeling, adoptie en gebruik van de standaard.
  4. Geef de decodeercode vrij van en naar de database van XML/CSV, zodat organisaties dit kunnen gebruiken om databases/softwarepakketten beter aan te laten sluiten op de Aquo-standaard.
  5. Aan het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (programmabureau BRO), TNO (Dino Loket) en Informatiehuis Water (Aquo Standaard): treed in overleg en gebruik de Aquo-standaard binnen de Basisregistratie Ondergrond (BRO) voor het domein grondwater voor die gegevenselementen die de standaard afdekt.
  6. Aan de provincies en Rijkswaterstaat: licht binnen de Regieraad Interconnectiviteit de rol van Aquo binnen de Omgevingswet toe.
  7. Aan TNO en IHW: kijk gezamenlijk naar wat de mogelijkheden zijn om Aquo via het DINO Loket te ondersteunen.
Additionele adviezen

Deze zijn als volgt (bron: Forumadvies  Aquo 2015 dd 20 april 2016):

  1. De oproep aan IHW om te ondersteunen bij het verkleinen van het gat tussen de inhoudelijke kennis van gegevensbeheerders en de technische aspecten van de standaard. Bij gegevensbeheer is niet altijd de kennis aanwezig om de technische aspecten van de standaard te kunnen doorgronden. Een uitleg van de tooling zou hierbij helpen of bijvoorbeeld een leergang via IHW om de kennis te verhogen. Daarnaast is het van belang dat ook door leveranciers een meer eenduidige implementatie ontstaat van de standaard en dat er niet aparte profielen ontstaan.
  2. De oproep aan IHW om een betere uitleg en uitbreiding van de tooling te realiseren om te kunnen toetsen op conformiteit. Hierbij gaat het om de uitwisselformaten XML en CSV en het kunnen toetsen in de operationele omgeving in de vorm van een leesbare tabel.
  3. De oproep aan IHW, Het Waterschapshuis en het Forum Standaardisatie om te bespreken hoe softwareleveranciers meer gestimuleerd kunnen worden om te participeren bij de ontwikkeling, adoptie en gebruik van de standaard.
  4. De oproep aan IHW om de decodeercode van en naar de database van XML/CSV vrij te geven, zodat organisaties dit kunnen gebruiken om databases/softwarepakketten beter aan te laten sluiten op de Aquo-standaard.
  5. De oproep aan het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (programmabureau BRO), TNO (Dino Loket) en Informatiehuis Water (Aquo Standaard) om in overleg te gaan en het gebruik van Aquo binnen de Basisregistratie Ondergrond (BRO) voor het domein grondwater te gebruiken voor die gegevenselementen die de standaard afdekt.
  6. De oproep aan Provincies en Rijkswaterstaat om binnen de Regieraad Interconnectiviteit de rol van Aquo binnen de Omgevingswet toe te lichten.
  7. De oproep aan TNO en IHW om gezamenlijk te kijken wat de mogelijkheden zijn om Aquo via het DINO Loket te ondersteunen.