Hoe ze IPv6 implementeerden bij SSC-ICT

Eind 2021 behaalde SSC-ICT, een van de grootste ICT-dienstverleners van en voor de Rijksoverheid, een belangrijke mijlpaal: de websites en e-maildomeinen die zij verzorgen zijn volledig bereikbaar via IPv6. Edwin Veelenturf was als Technisch Projectleider Netwerk betrokken bij de implementatie. ‘Met een hele heldere scope hebben we het behapbaar gemaakt.’

Op 8 april 2020 besloot het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) dat alle overheidswebsites en e-maildomeinen van de overheid voor het einde van 2021, naast IPv4, volledig bereikbaar moeten zijn via IPv6. SSC-ICT voldeed op dat moment nog niet aan deze ‘pas toe of leg uit'-standaard. Tijd voor actie.

Concrete stappen

Aan Edwin allereerst de taak om de scope van het project zo helder mogelijk te maken. ‘Met de opmerking ‘we gaan IPv6 implementeren’, kunnen technische specialisten niet zoveel’, vertelt hij. ‘Ik heb daarom in het projectplan beschreven welke producten we moesten opleveren om te voldoen aan het OBDO-besluit. Zo wisten we welke concrete resultaten we moesten behalen binnen onze infrastructuur.’ Door de scope te beperken tot websites en mailsystemen die via het openbare internet bereikbaar zijn, verhoogde SSC-ICT de slaagkans van het project.

Groen vinkje

Via internet.nl kun je eenvoudig testen of een website of e-mail IPv6 ondersteunt. Edwin is enthousiast over deze tool. ‘Ik zie dat zeker als iets wat stimulerend en motiverend werkt. En het maakt het rapporteren aan de buitenwereld makkelijk. Er rolt namelijk een rapport uit de test waar je naar kunt verwijzen. Toen wij bijvoorbeeld met onze eigen website ssc-ict.nl de 100%-score haalden, konden we dat via intranet makkelijk delen.’ Ook voor de implementatie van IPv6 bleek internet.nl een prettig hulpmiddel. ‘We konden daardoor een helder doel stellen: deze set aan systemen moet eind 2021 een groen vinkje krijgen via de testsite.’

De eerste mijlpaal

Eind oktober 2021 behaalt SSC-ICT een eerste belangrijke mijlpaal in het proces: alle mailservers zijn op dat moment bereikbaar via IPv6. Vooral de mailsysteembeheerders zijn heel blij met dit nieuws, vertelt Edwin. ‘Zij zaten met smart te wachten op de bereikbaarheid via IPv6. In overleggen met andere beheerders kregen zij hier steeds vragen over: zijn jullie nog steeds niet over? Ik heb dit overigens opgelost door een vertegenwoordiger van de mailsysteembeheerders in de stuurgroep te zetten. Op die manier waren zij nauw betrokken bij het proces.’

Kennisdeling

Tijdens het proces was Edwin blij verrast door alle beschikbare ondersteuning, bijvoorbeeld in de vorm van informatie en trainingen. ‘Er is veel kennis over IPv6 en veel van die informatie is gewoon openbaar toegankelijk. Daar kun je gebruik van maken.’ Ook werd er bijvoorbeeld vanuit RIPE NCC (de Regional Internet Registry voor Europa en het Midden-Oosten) gestuurd op kennisdeling. Edwin: ‘Buiten onze organisatie lopen soortgelijke trajecten. Sommige diensten waren al verder in het proces, anderen juist niet. Het is goed dat we met elkaar in contact werden gebracht en zo van elkaar konden leren.’

Rol Forum Standaardisatie

Edwin benadrukt ook de belangrijke rol die Forum Standaardisatie heeft in de implementatie van IPv6. Sinds 2010 staat IPv6 daar op de lijst ‘pas toe of leg uit’. Een goede stok achter de deur, volgens Edwin. ‘Dat IPv6 op termijn verplicht zou worden, wisten we al heel lang. Maar er zijn altijd 1000 andere dingen te doen, dus om echt te starten werkt zo’n principe van ‘pas toe of leg uit’ goed.’

Ook in de communicatie naar klanten toe is het prettig dat Forum Standaardisatie aandacht vraagt voor IPv6, zegt Edwin. ‘Het voornaamste probleem waar wij tijdens dit proces tegenaan liepen, was dat dit voor klanten een erg technisch verhaal is. Dan krijg je soms discussies: waarom moet dit? Wat hebben wij daaraan? Het hielp ons zeker dat een club als Forum Standaardisatie het belang van IPv6 benadrukte.’

Inzet specialisten

Qua techniek had SSC-ICT de nodige kennis in huis om over te gaan op IPv6. Daardoor zijn ze hierbij niet tegen grote issues aangelopen. Maar wat zeker bijdroeg aan het succesvol behalen van de verschillende mijlpalen, was de fulltime inzet van 2 specialisten op netwerkgebied. Edwin: ‘Vaak doen netwerkspecialisten dit soort projecten naast hun reguliere werk. De teammanager in onze stuurgroep heeft gezegd: dit kunnen we er niet even bij doen. En dat is ook gebleken. Het is erg slim geweest deze 2 mensen hiervoor vrij te spelen.’

De volgende stap

Nu de implementatie van IPv6 voor de systemen die opereren via het openbare internet is afgerond, wil SSC-ICT een stap maken voor systemen in het Rijksoverheidsnetwerk (RON). Voor Edwin betekent dit weer werken aan die eerste, belangrijke taak: het helder krijgen van de scope. ‘Het is nu vooral nog heel veel vragen stellen. Daar begint het uiteindelijk mee: duidelijkheid krijgen over wat de klant of opdrachtgever verwacht.’