Oplegnotitie open standaarden, lijsten 16 april 2025
Content
Vergadering: Forum Standaardisatie woensdag 16 april 2025
Agendapunt: 4
Documentnummer: FS-20250416.4
Bijlagen:
Rechten: CC0 publieke domeinverklaring
Ter besluitvorming
4A. NLCS versie 5.0 verplichten aan de overheid, voor betere gegevensuitwisseling (Forumadvies)
[Bijlage: FS-20250416.4A-Forumadvies-NLCS-5.0]
Inleiding
De Nederlandse CAD-Standaard voor de grond- weg- en waterbouw (NLCS), een tekenstandaard voor het maken van 2D-ontwerptekeningen, draagt bij aan eenduidige interpretatie en herkenbaarheid van ontwerptekeningen van de tekentafel tot in het veld, zowel publiek als privaat. Dit leidt tot meer veiligheid en efficiëntie in de hele keten in de bouwsector, wat ook in het belang is van de overheid als asset owner en asset manager van de openbare ruimte.
Vraag aan Forum Standaardisatie om in te stemmen met de volgende adviezen aan het OBDO:
- NLCS in de nieuwe versie (5.0) te blijven verplichten aan de overheid (‘Pas toe of leg uit’) via plaatsing op de ‘Pas toe of leg uit’-lijst.
- Aan beheerder digiGO voor NLCS het predicaat ‘uitstekend beheer’ toe te kennen.
Belang van de standaard: betere gegevensuitwisseling
Het toepassen van NLCS zorgt voor meer eenheid in tweedimensionale ontwerptekeningen (bouwen en wonen). In de nieuwe versie bevordert de standaard de samenwerking tussen domeinen (ruimtelijke ordening, bouw, stedelijk waterbeheer) door de toevoeging van een mapping met het Gegevenswoordenboek Stedelijk Water (GWSW) en de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). Daarmee kan nu binnen NLCS eenvoudig gebruik gemaakt worden van deze tekenlagen als ondergrond. Daarnaast voorziet de versiewijziging in een aantal kleinere aanpassingen en correcties.
Hoe is het proces verlopen?
Op 9 november 2023 heeft digiGO versie 5.0 van NLCS aangemeld bij het bureau Forum Standaardisatie voor het verplichten aan de overheid (‘Pas toe of leg uit’) via plaatsing op de 'Pas toe of leg uit'-lijst van Forum Standaardisatie. Op basis van het intakeadvies heeft het Forum Standaardisatie op 19 juni 2024 besloten de aanmelding in procedure te nemen.
De expertgroep is op 17 september 2024 bijeengekomen om de bevindingen in het algemeen en de geïdentificeerde aandachtspunten in het bijzonder te bespreken. Tijdens deze bijeenkomst zijn ook het toepassings- en werkingsgebied vastgesteld. De uitkomst van het expertonderzoek is vastgelegd in het expertadvies, dat het bureau ter openbare consultatie van 15 januari 2025 tot 12 februari 2025 op internetconsultatie.nl heeft gepubliceerd. Op basis van het expertadvies, de reacties uit de consultatie en inzichten van leden van het Forum Standaardisatie is het Forumadvies opgesteld.
Over de standaard
NLCS bevat afspraken over het tekenen van tweedimensionale ontwerptekeningen. Bijvoorbeeld over metadata in objecten, het tekenblad, de lettertypen, de maten en de ordening van objecten en lagen. NLCS wordt breed toegepast in grond- weg- en waterbouw, zowel publiek als privaat. Het zorgt voor meer eenheid in het tekenwerk, waardoor de organisaties makkelijker samenwerken.
4B. Forumadvies Actualisatie basiscriteria
[Bijlage: FS-20250416.4B-Forumadvies-Actualisatie-basiscriteria]
Het Forum Standaardisatie wordt gevraagd om akkoord te gaan met de actualisering van de criteria voor het in procedure nemen van een standaard. Deze criteria worden gebruikt tijdens de intake om te bepalen of een aanmelding binnen de scope van de lijsten valt. Dit voorstel brengt geen verandering in de inhoudelijke criteria die door de experts gebruikt worden zodra een standaard in procedure is genomen. Wel schept deze aanpak de randvoorwaarden waarmee tegemoet kan worden gekomen aan een aantal eerder gegeven en door het Forum onderschreven adviezen.
De nieuwe voorgestelde geactualiseerde criteria zijn:
- Het opnemen van de standaard op de lijst dient in substantiële mate bij te dragen aan het bevorderen van de interoperabiliteit, van een toekomstbestendige gegevensopslag, en/of van een verminderde leveranciersafhankelijkheid.
- Het beoogde functioneel toepassingsgebied en het organisatorisch werkingsgebied van de standaard dient voldoende breed te zijn, en betrekking te hebben op gebruik door de (semi-) overheid.
- Het uitvragen of gebruiken van de standaard moet niet al verplicht zijn op grond van een bestaande (Europees) wettelijke verplichting die gelijk dan wel groter is dan het voor de lijst beoogde functioneel toepassingsgebied en het organisatorisch werkingsgebied.
- De standaard dient bij te dragen aan de oplossing van een bestaand, relevant probleem.