‘We hebben bewezen dat beter websitebeheer mogelijk is’

Gepubliceerd op 16 juli 2021

Forum Standaardisatie helpt overheden onder meer op weg bij het verbeteren van hun domeinnaambeheer. De adviescommissie kreeg hierbij onlangs hulp van Sam Bosch en Wouter van Eden, stagiairs bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), die een nieuw, efficiënt beheersysteem ontwikkelden. En niet alléén voor een goed cijfer.

Je hebt het Brexitloket.nl. DuurzaamDoor.nl, Grondstoffenscanner.nl, DeMijnraad.nl. En zo kun je nog wel even doorgaan. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) alleen al heeft zo’n 70 websites onder haar hoede. Deze zijn niet centraal samengebracht in een volledig geautomatiseerd systeem, maar vallen onder de verantwoordelijkheid van een groot aantal beheerders, die handmatig controleren of hun website nog aan alle standaarden voldoet.

De eisen van de wet

Dat is nogal een tijdrovende klus. Maar belangrijker: het `bemoeilijkt het voldoen aan de eisen die de wet stelt aan overheidswebsites. Deze moeten namelijk veilig zijn, en toegankelijk voor iedere burger, ook voor mensen die slecht zien of horen. ‘In dit beheersysteem is een fout snel gemaakt’, vertelt stagiair Sam Bosch. ‘Je kunt bijvoorbeeld makkelijk over het hoofd zien dat een veiligheidscertificaat voor de website afloopt.’

En de RVO is hierin geen uitzondering. De gehele overheid worstelt met een wildgroei aan websites en het beheer ervan. Forum Standaardisatie helpt deze overheden met advies en ondersteunt hen bij het toepassen van de vereiste ICT-standaarden (zie kader). Langzaam maar zeker is inmiddels een kentering zichtbaar. De bewustwording groeit, het aantal initiatieven om het domeinnaambeheer te verbeteren eveneens.

Afstudeerproject

Ook bij de RVO, die 2 studenten de kans gaf om voor hun afstudeerproject op zoek te gaan naar een beter systeem voor websitebeheer. Sam en zijn medestudent Wouter van Eden – beiden volgen de masteropleiding Data Driven Business aan de Hogeschool Utrecht – hapten gewillig toe. En bouwden in zes maanden tijd een dashboard waarop niet alleen alle websites van de RVO zijn verenigd, maar die ook automatisch waarschuwingen geeft wanneer er handelingen vereist zijn, zoals het verlengen van een aflopend certificaat. 

Daarbij maken de studenten handig gebruik van bestaande online tools, bijvoorbeeld aangeboden op internet.nl, die websites aan tests onderwerpen. ‘De resultaten van deze tests verschijnen op ons dashboard’, vertelt Wouter. ‘Zo wordt heel duidelijk zichtbaar of de websites van de RVO veilig en voor iedere burger toegankelijk zijn. Daarnaast testen we nog een aantal zaken die niet nodig zijn gezien de wet- en regelgeving, maar het beheren van de domeinen wel makkelijker maken.’

Afhankelijk van het belang kunnen deze tests dan automatisch dagelijks, wekelijks of maandelijks worden uitgevoerd. Kúnnen. Want zo ver is het nog niet. ‘Het is niet zo dat de RVO dit systeem nu in gebruik kan nemen’, verduidelijkt Sam. ‘Wij hebben ‘slechts’ een proof of concept gebouwd. Met ons dashboard hebben we bewezen dat het op deze manier kán. En mocht de RVO zo’n systeem willen bouwen, dan weet het dankzij ons onderzoek ook aan welke voorwaarden het moet voldoen.’

Nauwe samenwerking

Aan welke technische voorwaarden. Maar ook aan de gewenste gebruiksvoorwaarden. Sam en Wouter ontwierpen en finetuneden hun dashboard namelijk in nauwe samenwerking met de websitebeheerders. Met hun gebruiksvriendelijkheidsonderzoeken en demonstraties overtuigden ze niet alleen de beheerders binnen de RVO, maar ook daarbuiten.

Wouter: ‘Forum Standaardisatie bracht ons in contact met medewerkers van andere overheden. En de mensen die wij spraken, waren heel enthousiast over ons systeem. ‘Kunnen wij hier ook gebruik van maken?’, vroegen ze ons.’

En dat is op termijn misschien mogelijk. Logius, de dienst digitale overheid, was net bezig met een eigen overzicht met domeinnamen. Via het overleg ‘Beheersbaarheid Internetdomeinen’, georganiseerd door Forum Standaardisatie, kwamen RVO en Logius met elkaar in contact. Samen met de beleidsdirectie CIO Rijk en de Dienst Publiek en Communicatie (DPC), die de domeinnamen van de Rijksoverheid beheert, werken de partijen aan een ontwerp voor een beter beheersysteem voor het hele Rijk. Het proof of concept van Wouter en Sam biedt inspiratie en handvatten om daadwerkelijk met de bouw te beginnen.

Prima beoordelingen

En ja, geven beide studenten toe, dat maakt ze best een beetje trots. ‘Ik heb al eerder stage gelopen en kreeg dan steeds ook prima beoordelingen, maar uiteindelijk gebeurde er dan niets met mijn plan’, vertelt Wouter. ‘Nu hebben we het idee dat het anders is. Dat er echt wat mee gedaan gaat worden.’

‘We merken aan alles dat mensen echt blij zijn met ons werk’, vult Sam aan. ‘En dan ga je nóg iets beter je best doen. We doen het nu niet alleen meer voor een goed cijfer, maar ook om echt iets toe te kunnen voegen aan de organisatie.’