Terugblik werkconferentie "Een werkende uitkomst voor werklozen"
Content
Gepubliceerd op 12 april 2022
Cases uit de praktijk laten zien dat semantiek in wetsanalyse, datagedreven werken en 'slimme' overeenkomsten kansen biedt voor zowel beleid, wetgeving als uitvoeringspraktijk. En voor publiek en privaat samen. Op 5 april 2022 organiseerde Forum Standaardisatie de werkconferentie 'Een werkbare uitkomst voor werklozen' over de rol van semantiek in oplossingen voor mensen. Conclusie: we kunnen het, en zullen het sámen mogen doen.
Hard werken als je in de bijstand komt
De werkconferentie bestond uit een vol en inspirerend programma. Zo doorleefden we onder leiding van Suzanne de Visser hoe het voelt om in de bijstand te raken. Een bijzondere, frustrerende en emotionele ervaring. “Hier zouden we toch meer aan kunnen doen!?” Een waardevol inzicht in hoe hard iemand moet werken die spontaan in de bijstand terechtkomt.
Begin bij het verhaal van de burger en kijk dan naar de wetten die hierop passen. Zorg dat die wetten en processen ook aan de 'achterkant' stromen!
Verdere verdieping
Na een mooie pauze en bezoek aan Madurodam, werd het programma vervolgd met een verdieping in actuele praktijkcases die oplossingen bieden voor de toekomst. De sessies waren levendig en brachten nieuwe inzichten en een mooie dialoog:
Hoe zorgen we voor wetten die beleidsdoelen werkelijk mogelijk maken? Door wetgeving zo naar uitvoering om te zetten dat transparant wordt hoe tot besluitvorming gekomen is. Hiervoor is een gemeenschappelijke taal nodig.
In de ideale situatie is er sprake van:
- Specificaties voor de uitvoering op basis van wetgeving en uitvoeringsbeleid.
- Besluiten die traceerbaar zijn naar de juridische bron en vice-versa.
ICT in de uitvoering werd ooit gezien als lego: herbruikbare componenten die je met elkaar kan combineren om uitvoeringsregels te implementeren. Het is echter eerder als een symfonie. De wetgever componeert, maar weet niet hoe zijn compositie klinkt als het door het ‘orkest’ wordt uitgevoerd. Bij de uitvoering van de ‘symfonie’ blijkt dan ook vaak dat er dingen niet goed klinken. Wetsanalyse helpt bij het toetsen van de compositie aan de werkelijkheid. Inzichten hieruit bieden de wetgever kans om de compositie aan te scherpen of te verrijken waar nodig.
Of in andere bewoordingen. Er wordt een brug geslagen van beleid, naar wetgeving, naar de techniek in de praktijk; De wet ís het algoritme voor de uitvoering.
Gepresenteerd door:
- Mariette Lokin, Juridisch adviseur, Ministerie van Financiën
- Kaspar van den Ham, Strategisch adviseur, DUO
Wat ervoor nodig is om data-gedreven te werken? Wat is de rol van semantiek is hierin? En wat maakt het uitdagend en tegelijkertijd zo belangrijk om dit goed in te richten?
We mogen slimmer omgaan met data, er is al zoveel beschikbaar. Data wordt gezien als ‘gamechanger’ voor belangrijke zaken uit afgelopen jaren. Dit vraagt om een omslag van klassieke ketens naar dynamische netwerken, waarbij het van belang is rekening te houden met je netwerkpartners. Context is bepalend voor de betekenis van data. Wat betekenen gegevens in de context van je partners? Hoe verhouden die zich tot elkaar?
Neem elkaar mee bij semantische vraagstukken en ontwerp; semantiek is niet alleen taal maar ook techniek.
Wat geautomatiseerd kan, moet geautomatiseerd worden. Semantiek zorgt voor relevante data: beter vindbaar, toegankelijk en deelbaar.
Gepresenteerd door:
- Tjeerd Schoemaker, Enterprise Data & Informatie Architect, Nationale Politie
Zorgeloos Vastgoed wil burgers zekerheid en duidelijkheid over hun woning geven. Van aankoop tot bewoning en van verduurzaming tot verkoop. Voor echte regie bij de burger is het nodig dat de data ‘voor zichzelf spreekt’, dat wil zeggen dat de context en betekenis (semantiek) voor iedereen duidelijk is.
Zorgeloos Vastgoed heeft een ‘slimme’ koopovereenkomst uitgewerkt, die zowel de betekenis van de juridische formuleringen, dus de context, als de data en hun betekenis bevat. Door deze opzet wordt het voor de koper en verkoper inzichtelijk wat ze precies overeenkomen en wat de implicaties daarvan zijn. Hiervoor is gekeken naar de data en de regels en zijn begrippen naast mekaar gelegd: makelaar, notaris, kadaster, wetgeving. Vervolgens zijn deze met elkaar verbonden: hoe verhouden zij zich tot elkaar. Daarmee creëer je een basis die het voor de consument (burger) en alle partijen uitlegbaar maakt. Dit zou zo ook kunnen werken voor overheidsbesluiten.
Inhoudelijk ingewikkelde zaken eenvoudig uitleggen zou daarvoor multidisciplinair en eerste prioriteit mogen zijn. En dat houdt niet op bij de overheid: zo zijn het software bedrijven die de techniek bouwen. Publiek en privaat zouden méér mogen samenwerken in het oplossen van onduidelijkheden voor burgers. Dit vergt het geloven in en creëren van gezamenlijk belang. En vertrouwen in transparantie en een nieuw verantwoordings- of verdienmodel.
Gepresenteerd door:
- Arjen Santema, Consultant Tactical Information management, Kadaster
- Leon Roseleur, Programmamanager Zorgeloos Vastgoed
Om verwarring te voorkomen moeten mensen, organisaties en systemen dezelfde taal spreken
Samen in discussie
Tot slot was er een mooi rondetafelgesprek waarin we terugkeken op de sessies en hoe de inzichten hieruit zouden mogen worden ingezet om mensen die in de problemen geraken te helpen. Een aantal op een rij:
- “Het is vooral de inwoner die last heeft van verschillen in semantiek”
- “Het is daarom zaak om vroegtijdig bij elkaar te komen om de semantiek te vangen, dat bespaart ons veel ruis”
- “Forum Standaardisatie kan een rol spelen in het bouwen van verder draagvlak voor semantiek en standaardisatie”
- “De overheid heeft gegevens, maar de markt ook. En alles is dus partieel en gedifferentieerd. Hoe begrijp ik dan als burger nog waar ik op kan vertrouwen?”
- “Creëer ruimte voor dialoog onder de noemer “hulp aan burger of bedrijf” in plaats van eigen domein en taak”
Het is cruciaal vroegtijdig bij elkaar te komen om de semantiek te vangen, dat bespaart ons veel ruis
Aan de slag
De praktijkverhalen en bijstand-ervaring hebben ons laten zien dat semantiek in wetsanalyse, datagedreven werken en 'slimme' overeenkomsten kansen bieden voor zowel beleid, wetgeving als uitvoeringspraktijk. Dat geldt zowel voor publiek als privaat, in samenwerking. Door met elkaar in gesprek te gaan hebben we ervaren dat we het kunnen, nu mogen we het sámen doen!
Op 14 september wordt de werkconferentie vervolgd door een bestuurlijke tafel. In de tussenliggende tijd zoekt Forum Standaardisatie de samenwerking op met de partijen die deel hebben genomen aan deze werkconferentie. We willen tot meer concrete praktijkcases komen. Als u deel heeft genomen kunt u verwachten dat Forum Standaardisatie hiervoor contact met u opneemt. En weet ons ook te vinden. Mail of bel ons. Laten we samen aan de slag gaan!
Deelnemers, bedankt!
Wat een vruchtbare dag! Dank aan alle deelnemende bestuurders, directeuren en strategisch adviseurs van Divosa, SVB, UWV, DUO, MinSZW, MinFin, MinJenV, MinBZK, Belastingdienst, Loonaangifteketen, Nationale politie, VNG, CAK, RVO, Kadaster en Vereniging directeuren publieksdiensten. Samen zagen we in Madurodam de kansen die semantiek en standaardisatie bieden om burgers te helpen.
Over deze pagina:
Heeft u deelgenomen of had u willen deelnemen aan onze werkconferentie? Op deze pagina geven we u een samenvatting van de dag en acties die daaruit voort vloeien.